Meer dan Kling Klang Klong: De Klanken van Overleving

Een interactieve duik in het verleden van de Surinaams-Javaanse cultuur!

De Surinaams-Javaanse geschiedenis. De filmdocumentaire laat op een leerzame manier de herinneringen aan de Nederlandse koloniale periode zien. Wat heeft het gebracht voor de Surinaamse Javanen? Hoe is de migratie tot stand gekomen en op welke manier zien we tot de dag van vandaag de overblijfselen hiervan terug?

Over 'Meer dan Kling Klang Klong'

De documentaire is leerzaam, confronterend, pijnlijk en beladen, als het gaat om de herinneringen aan de Nederlandse koloniale periode. Het is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de Surinaams-Javaanse cultuur en verhalen over de andere kanten van het koloniale en slavernijverleden.

Zo kunnen de reacties samengevat worden na de première vertoning op 29 mei j.l. De opzet was laagdrempelig van aard en daardoor kwam een divers publiek erop af. Desondanks was duidelijk te zien, dat de documentaire bij velen een diepe indruk achterlaat.

Productieteam Docu125 maakte eerder Jaji-Lotgenoten (2016), ter gelegenheid van 125 jaar Javaanse Immigratie en Leliëndaal 100 (2018), ter gelegenheid van 100 jaar Kinderhuis Leliëndaal (district Commewijne, Suriname). Op initiatief van Stichting Rukun Budi Utama (RBU) uit Den Haag is Docu125 gevraagd om het gamalanorkest Bangun Tresna Budaya te belichten. Het eindproduct is het zeer indrukwekkende Meer Dan Kling Kang Klong; De Klanken van Overleving geworden.

De instrumenten van de groep Bangun Tresna Budaya zijn sinds eind jaren ’70 in het bezit van RBU. Het verhaal achter de herkomst ervan is bij velen niet bekend. De opdracht was daarom helder; onderzoek de herkomst van de instrumenten en leg dat vast voor het nageslacht.

Filmmaker Jeffrey Salimin (Docu125) ging daarmee aan de slag, maar merkte al in de eerste gesprekken dat de thema’s die aangestipt werden, groep overstijgend waren. Zo is bijvoorbeeld de Surinaams-Javaanse gamelan in 2021 bijgeschreven op de lijst van Immaterieel erfgoed van Nederland. De film vertelt daarom ook het verhaal van de Surinaams-Javaanse gamelan.

De documentaire is een les in Surinaams-Javaanse gamelan. Je hoort hoe deze variant ontstaan is, in een periode van de Nederlandse koloniale overheersing in Suriname. Op zeer confronterende wijze wordt in beeld gebracht hoe de instrumenten met de hand worden gemaakt en waar men zoal tegenaan loopt als het gaat om het behoud ervan. Aan de hand van persoonlijke archieven en gesprekken met o.a. spelers en oud-spelers van het gamelanorkest Bangun Tresna Budaya, hoor je

wat de drijfveren zijn om deze cultuuruiting te koesteren en in leven te houden.

“Confronterend om te zien, het maakte me boos maar tegelijkertijd ook trots op de veerkracht van mijn voorouders! Bij enkele scenes kreeg ik een brok in mijn keel van ontroering! Nu nieuwsgierig geworden om ook een gamelan instrument te bespelen.”

(Monique (51), beroep: Contractmanager, woonplaats: Almere)